13.12.2023
Чазак даргазының оралакчызы Алик Монгуштуң удуртканы республиканың мал кыштаглаашкынын мониторингилээр оперативтиг штабтың дыңнадыы-биле алырга, агаарның сооганы, харның кылыннадыр чагганы база дүвүлээн хаттар малчын турлагларже оруктарны хөртүктей дуй хадып, мал-маганга берге байдалды тургускан.
Синоптиктернии-биле алырга, республика девискээринге хүндүскү үеде казыыр 35, а дүнеки үеде 44-49 градус чеде бээр дыңзыг сооктар декабрьның 16-га чедир үргүлчүлээр деп, ОБЯ Тыва Республикада эргелели дыңнаткан.
Мөңгүн-Тайга база Бии-Хем кожууннар девискээриниң чамдык черлеринде бо хүнде харның кылыны 45-60 см четкенинден, малды одарладыры бергедээн. Малчын аалдарже оруктарны хөртүктей хадып каапкан. Мөңгүн-Тайга кожуунда харның кылынындан, Ак-Баштыг деп черде Кара-Хову, Кускуннуг-Арыг, Оруктуг-Дыттыг-Хем деп черлерде элээн каш кыштаглар өскээр көшкен. «Мөген-Бүрен» КУБ-туң малчыннары база өскээр көжүп чоруткан.
Өске чылдарга деңнээрге, арткан кожууннарда харның кылыны 30 см чедип, байдалды база нарыыдаткан. Көдээ ажыл-агый техникалыг ажыл-агыйларны кывар-чаар материалдар-биле хандырып, кыштагларже оруктарны үстүрүп, одар шөлдерин далбыйлаарынче хаара тударын муниципалдыг кожууннарга сүмелээн.
Оон аңгыда бүгү-ле ажыл-агыйларда малдың күш-деңгелин тускай дүрүм езугаар шинчилеп хынааш, кошкактарын ылгап аңгылаар ажылды декабрьның 20-ге чедир доозар даалганы оралакчы дарга берген.
Хар улуг дүшкен кожууннарже мал чеми, чылгаар дус, малчыннарга аъш-чем чедирилгезин организастаан.
Онза байдалдар турзустуна берзе, дүрген хөделир кылдыр ТР-ниң Көдээ ажыл-агый яамызында “изиг шугумну” ажылдаткан, ведомствонуң эр ажылдакчыларындан ийи оперативтиг дежурный бөлүктери тургустунган.
Малчыннар онза байдалдар дугайында дыңнадыгны хүннүң-не 18.00 шактан 09.00 шакка чедир база дыштаныр хонуктарда бүдүн хүн дургузунда - 8(39422)9-75-50; ажыл хүннеринде 08.00 шактан 18.00 шакка чедир - 8(39422)9-75-36 база 8(39422)9-75-05 дугаарларлыг телефоннарже дамчыдар.