07.07.2020
Төлевилелдиң башкарыкчызы болур ТР-ниң Хөй-ниитиниң айыыл чок чоруунуң яамызы киржир күзелдиг кижилер саны оон үш катап хөй болганын дыңнаткан.
Муниципалдыг деңнелге эрткен конкурс шилилдезиниң соонда 122 кордакчы арткан. Республиканың ведомстволар аразының комиссиязы ам төнчү түңнелди үндүрер.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң сүмелээни-биле эгелээн «Чаа сорук» төлевилел ооң мурнунда олуруп чораан, өг-бүлелиг болгаш ажы-төлдүг кижилерге социал реабилитацияны болгаш адаптацияны бээрин сагындыраал. Дыка хөй кижилер хосталып үнүп келгеш, амыдыралга бодун тыппайн, катап-ла кем-херек үүлгедиинче эглип келири чажыт эвес. Криминалдыг шупту статистиканың 70 хире хуузун ооң мурнунда шииттирип чораан кижилер үүлгедип турар.
Республиканың чазаа ол караңгы оруктан үнер күзелдиг кижилерге дузаны көргүзер деп шиитпирлээн. «Аныяк өг-бүлеге кыштаг» төлевилелде ышкаш, киржикчи бүрүзүнге бюджет акша-хөреңгизи-биле малды саткаш, малчын турлагны тутчуп бээр. Олуруп чораан кижиниң өг-бүлези ынчалдыр чуртталгазын арыг саазындан эгелээр болза, республика – ниитилелге бүдүштүг болгаш ажыл-агыйжы өг-бүлени алыр.
«Чаа сорук» төлевилелдиң киржикчи бүрүзүнге социал керээ-биле 1150 муң рубль онаажыр. Россельхозбанкыда агар санынче оларны шилчидер. Ол акша-хөреңги-биле мал-маганны садып, кыштагны тудуп, өске-даа организастыг айтырыгларны шиитпирлээр.
Төлевилелде киржип эгелээн шупту 69 өг-бүлеге республика база муниципалдыг бюджеттерден 79 млн. 250 муң рубльди тускайлаан. 10400 баш шээр база 340 баш бода малды саткан. Кыштагларны тудары уламчылавышаан, ооң 48-инде ээлери бөгүнде чурттап кирипкен.
Республика төлевилелди хайгаараарын бодунда хүлээнген. Мергежилдиг специалистер малга тарылганы салыр, боозадып тарыыр дээн ышкаш зооветеринарлыг ачы-дузаларны эгелеп чоруур малчыннарга көргүзүп турар. Малчыннарның өг-бүлезин база онза хайгараалда алган. Социал деткимче хемчеглерин, халас эмчи шинчилгезин эрттирери көрдүнген.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ооң мурнунда олуруп чораан кижиниң өг-бүлезин деткиир ужурлуг төлевилел киржикчизиниң ажыл-чорудулгазын онза хынаарын негээн. Чигзинчиг чыыштар чыырын болдурбас, бир эвес киржикчиже криминалдыг кижилерниң талазындан базыышкын бары билдинер болза, төлевилелден ол кижини уштуур деп, ол сагындырган.