11.06.2020
Россия Федерациязының Кадык камгалал яамызының фтизиопульмонология болгаш халдавырлыг аарыглар шинчилээр национал медицина төвүнүң бөлүк эмчилери Тывада чедип келген.
Специалистерниң сорулгазы – Россияның кадык камгалал сайыдының даалгазы база Тыва Республиканың Баштыңының дилээ езугаар, коронавирусту нептеретпес дээш демиселде консультативтиг болгаш практиктиг дузаны кадык камгалал албан черлеринге чедирери болур.
Бөлүктүң удуртукчузу, медицина эртемнериниң доктору Григорий Каминский специалистер инфекция-биле демисежип турар амбулаторлуг болгаш стационарлыг звено-биле таныжып көргенин дыңнаткан. “Ол ийи албанның кады ажылдажылгазы бедик деңнелде-дир. Коронавируска каразыттырган кижи бүрүзүн шинчип турары эки. Тестирование үезинде хайгааралда кижилерни амбулаторлуг хыналдада алган. Бир эвес халдавыр чыпшынганы бадыткаттына бээр болза, дораан эмнелгеде чыттырып турар” – деп ол чугаалаан.
Москвадан эксперттер коронавируска удур албанның стационар блогун онзазынган. Ол ийи covid-төптен тургустунган, бирээзи аңгы бокстарлыг тускайжыттынган халдавырлыг аарыглар эмнелгезиниң баазазында болгаш, амгы үениң реанимация дериг-херекселдери-биле четчелеттинген. А ийиги госпиталь чаа терапия корпузунуң оран-савазында ажыттынган, ында аарыг кижилерге интенсивтиг терапия чорудар оруннарны салган.
Республикада коронавирусту чок кылыр аргалар чүгле бар эвес, а харын-даа эмчилер ону билдилиг ажыглап турарын аалчы демдеглээн. Тываның госпитальдарында амгы үеде Россияда бар эмнерни, мефлохин база гидроксихлорохинни ажыглап турарын айыткан.
«Аарыг кижини камгалап алыр дизе, компьютерлиг томография дээш, комплекстиг шинчилээшкинни чорудар апаар. Мында ындыг шинчилелди хереглелдиг кижи бүрүзүнге кылып турарынга дыка таарзындывыс. Эмчилер аарыг кижиниң байдалын, халдывыр кайы хире тараарын база канчаар эмнээр аргазын дораан тодарадып турар-дыр” – деп, москвачы эмчи тыва коллегаларының дугайында өөрүшкүлүг чугаалаан. Ынчангаш коронавирустан чок болганының республикада көргүзүү ортумак российжи сан-чурагайдан каш катап эвээш бооп турарын ол айыткан.
Республика эрге-чагыргазының чоруткан хемчеглериниң ачызында пандемияга удур шыырак белеткел кылдынганын Каминский бадыткаан. Тывага кызыгаарлаашкын хемчеглерин кииргенинден, халдавырны үе шаанда илередип, изоляцияны чорутканындан республика девискээринге халдавырның дүрген нептерээшкини барык бир ай чартык хире үеде саадаан. Бир эвес төп Россияга covid-19-тан аараан бирги таварылганы март эгезинде бүрүткээн болза, маңаа инфекция апрель ортан үезинде кирип келген.
Эксперттиң бодалы-биле алырга, Тывага коронавирустуң эң-не нептерээн үези бо хүннерде чоруп турар. Халдавыр чыпшынган кижилерниң санының көвүдеп турары эпидемияның анаа болур ужурлуг көргүзүү-дүр. «Кандыг-даа эпидемия «колокол хевирлиг» болур – көдүрлүүшкүн, шыпшык бажы база аарыгның чавырлыры. Ону эртер апаар. Июнь төнчүзүнге чедир республикага коронавирус чавызап бада бээрин Каминский шынзыткан. Аарыгны чавырылдырарының чугула негелдезинге - карантин болгаш бот-хоргадал негелделерин, ол ышкаш хууда арыг-силигни, масканы кедерин, социал дистанцияны албан сагыыры херек деп ол база катап сагындырган. «Эпидемияның пигин эртери республиканың чурттакчы чонунуң боттарының сагылга-чурумундан хамааржырын билзе эки. Чурттакчы чоннуң үш кезии аныяктарга санадыр республиканың аныяк-өскени коронавирусту билдиртпейн эртип, ол халдавырның тарадыкчылары бооп болурлар” – деп бөлүктүң специалистери санап турар. Бөлүктүң специалистери эпидемияга удур ажылдың организастыг кезээнде кадык камгалал системазын ам-даа сайзырадыр талазы-биле тайылбырларны Тываның эмчилеринге берген.
Бөлүктүң ажылдап кылган чамдык арга-сүмелерин республика Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң адынче чоруткан. Москвачылар ылаңгыя Кызылдың ийи госпиталын пандемия-биле демисежир кол күштер кылдыр кылган ооң шиитпирин чедиишкинниг деп санап, ооң күчүзүн ам-даа улгаттырарын сүмелээн.
«Кызылда ийи эң улуг эмнелге баазаларын хөгжүдеринче күштерни мөөңнээни дыка шын. Найысылалдың эмнелге блоктарын ам-даа быжыглаарын деткиир бис” – деп, Каминский дыңнаткан.
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол доктор Григорий Каминский-биле июнь 11-де ужуражыр.