Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Тываның Баштыңы афган дайынының хоочуннарынга байырны чедирген

Тываның Баштыңы афган дайынының хоочуннарынга байырны чедирген 15.02.2020
Совет Армияның 40-ги тускай шерииниң афган черге дайынчы даалгазын күүсеткениң соонда, төрээн чуртунче шупту ээп чанып келгениниң 31 чылынга тураскааткан байырлыг хемчег республикада афган дайынының хоочуннарының, хамаарышпас дайынчы хөделиишкиннер киржикчилериниң, чепсектиг күштер хоочуннарының, 55-ки мото-адыгжы бригада шериглерниң, кадет корпустарының сургуулдарының киржилгези-биле Ада-чурттуң Улуг дайынга Тиилелгениң 75 чылынга тураскааткан Сактыышкынның болгаш алдарның чылында Национал театрга болуп эрткен. 
 Россия Федерациязы биле Тыва Республиканың ыдык ырыларның соонда, РФ-тиң база ТР-ниң туктары-биле кады “Афган дайынының хоочуннар эвилелиниң” тугун кииргеш, аңаа езулал мөгейиг-биле байырлыг хемчег эгелээн.  
Тыва Республиканың Баштыңы байырлалды ажыткаш, интернационалчы шериглер дайынчы даалгаларын Афганистанга ак сеткилдиг күүседип, эрес-дидим чоруун көргүскен деп, онзалап демдеглээн. 
 “Эргим чаңгыс чер-чурттугларым, шуравилер! Өөрүшкү болгаш муңгаралдан карак чажы сыстып келир байырлал-биле Силерге байыр чедирип тур мен! Чаңгыс чер-чурттугларыңар өмүнээзинден силерниң маадырлыг чорууңарга мөгейип тур бис! Бистиң солдаттарывыстың дайынчы алдарын болгаш эрес-дидим чоруун “афган”, шурави”, “бача” деп сөстер-биле холбаштыр бо хүнде сактып чоруур бис. Көңгүс чалыы назыныңарда эрес-дидим, коргуш чок чорууңарны көргүскениңер дээш, чаңгыс чер-чуртуларывыстың мурнундан четтиргенивис илередип тур бис. Эрткен 30 чылдар өттүр хая көрнүр чүве болза, дыка хөй чүүлдер ынаар-ла ырай бергени шын. Ынчалза-даа Ада-чурттуң улуг дайынынга киржип чораан эки-турачы өгбелеривистиң адын сыкпайн, Төрээн черинге ынак болуп, хары черге интернационалчы хүлээлгезин күүседип чораан маадарларывыс уттундурбас. Оларның аразында хары черге бажын салып, ээп келбейн барган 12 оолдарны кажан-даа утпас бис. Афган черге дайынчы хөделиишкиннерге Тывадан 400 ажыг оолдар киржип, боттарының дайынчы хүлээлгезин күүсеткен. Хөй кезии школа соонда, эр кижиниң ыдык хүлээлгези – шериг албанын эрттирип чеде бергеш, Афганче чорудар мурнунда “өөредилге” эрткен оолдар. Ээп  келбейн барган чүгле 12 чалыы оолдарны эвес, а бөгүнде Орлан Кожаганы, Женя Санчат-оолду, Сымчаанны хараадал-биле сактыр-дыр мен... Чаа-дайындан чанып келген оолдар – онзагай кижилер. Дайын соонда, кадыг-берге амыдыралга дүжүп бербейн, амгы чаа чуртка бодун тып, төлептиг чурттап чоруур маадырларывыс хөй. Ындыг болзажок, оолдарның чамдыызы бодунуң туружун тыппайн “өске делегейже” чоруй барган, а бир чамдыызы багай салдарга алзып, чазып чоруй барганы харааданчыг. Аңаа буруу- чүгле дайында....  
Республиканың “афганчылары” каттыжышкаш, дайынчы хөделиишкиннер хоочуннарның “Акы-дуңмалышкы чорук” хөй-ниити организациязын тургускан. Ында Афган хоочуннарының эвилели, Десанчылар эвилели, “Хартыга” патриотчу организациялар каттыжышкыны школачылар аразында партиотчу кижизидилге хемчеглерин эки деңнелде эрттирип, чуртта эң эки ажылдыг хөй-ниити организациязы болганы чоргаарал. Езулуг эш деп кымыл дээрзи дайынчы хүрээлел үезинде илереп, найырал быжыгар чүве. Эжишкилер найыралының дайын чылдарда каңнаттынган быжыг доңу кажан-даа бузулбас... 
Хары черге шериг хүлээлгезин эрттирип чорааш, Тывазынче ээп чанып келбээн “афганчы” оолдарга база хамаарышпас дайын хөделиишкиннериниң дайынчыларынга мөгейигниң сактыышкын үезин чарладым” – деп, Тываның Баштыңы мөгейигниң минутазын чарлаан. 
Ада-чурттуң улуг дайынында Тиилелгениң 75 чылын демдеглээр юбилейлиг чылында афган дайынының шылгараңгайларының шылгараңгайларынга тыва чазактың күрүне шаңналдарын байырлыг байдалда тывыскан. 
Чигжит Вячеслав Чараш-оолович аныяк-өскен ортузунга өөредилге-кижидилгелиг чедиишкинниг ажылы дээш “Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы” хүндүлүг атка төлептиг болган. Өске-даа афганчылар ол хүн бедик шаңналдарны алган.

Возврат к списку