Россияның шериг-төөгү ниитители дайын чылдарында Совет эвилелинге Тываның дузалашканын көргүскен тураскаалды тударынга дузаны көргүзер

Республиканың Чазак даргазы Москвага, ниитилелдиң удуртукчузу, Россияның культура сайыды Владимир Мединскийниң ачазы, РШТН-ниң даргазының чөвүлекчизи Ростислав Мединский-биле ужурашкан. 

«Чедиишкинниг кижи бүрүзүнүң артында ооң ачазының күш-ажылы болгаш дери бар дээрзин, база катап бүзүредим. Россияның шериг-төөгү ниитилелиниң удуртукчуларның бирээзи Ростислав Игнатьевич Мединский-биле ужураштым. Өгбелеривистиң маадырлыг чоруун мөңгежиткен төөгүлүг тураскаалды тургузарын деткип турар бо ниитилелге улуу-биле четтиргенимни илереттим. Тыва Арат Республиканың ажыл-ишчи арат чонунуң эң-не сөөлгү малын безин фронтуже аъткарган өртээ турбас маадырлыг чоруун алдаржыткан “Кызыл Коъш” тураскаалды тургузар дээн эгелээшкинни бо чылын доозар херек» - деп, Шолбан Кара-оол ужуражылганың дугайында бодунуң блогунда бижээн. 

Ростислав Мединский төлевилелге улуг сонуургалы, чугаалажырга бөдүүнү болгаш кижизии дээш Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолга четтиргенин илереткен. 

Тыва кажан гитлержи эжелекчилер Совет Эвилелинче халдап келгенде, ынчан бот-догуннаан Тыва Арат Республика ССРЭ-ге болчуп, фашистиг Германияга удур дайынны чарлаан бирги күрүне кылдыр төөгүде арткан. Тывалар ол дайынны бодунуу кылдыр хүлээп, ооң бирги хонуундан эгелээш республика “Бүгү чүвени фронтуга” деп кыйгырыг-биле чурттап турган. Экономиканы, саң-хөөнү, шупту чүүлдерни ол сорулгага таарыштыр углаан. Тыва Арат Республика ынчан совет акшаже шилчидерге 35 милион ажыг түңнүг бодунуң алдын курлавырын бүрүнү-биле база казып тыпкан шупту байлаан Совет Эвилелинге дамчыткан.

Мал ажыл-агыйлыг республика бүгү малының чартыындан хөйүн кожа күрүнеге дузаламчы кылдыр берген. Тыва өг-бүлелер шуптузу тиилелгеге үлүүн ынчаар киирген. Кызыл Шеригге дээш чыгган чылыг хептер, кидис идиктер, аъш-чем, эм оъттар республикадан үзүктел чок чоруп турган. 100 муң кижи четпес чурттакчылыг бичии Тыва 70 млн ажыг рубльдиң материалдыг дузанын көргүскен. Кызыл Шеригниң составынга тулчуру-биле республика бодунуң эки турачыларын 1943 чылда фронтуже үдээн. 

Тыва биле совет чоннуң эң-не дошкун дайын шылгалдазын эрткен быжыг найыралының ыдык демдээ «Кызыл коъш» апарган. Ынчангаш Россияның шериг-төөгү ниитилели ол болуушкунну мөңгежидер дээн Тываның эрге-чагыргазының ол эгелээшкинин деткээн.