16.03.2017
Тыва Республиканың Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң дыңнадыы-биле алырга, бо чылын төлевилелди боттандырарынга республика бюджединден 1 млн. 100 муң рубльди аңгылаан.
Киржикчилерниң кол даңзызын – Тываның шупту муниципалитеттеринден 4058 уруглуг 1333 өг-бүлени тодараткан. Өг-бүлелерге 25 кг картофель үрезинин үлээр. Эрткен чылда ышкаш, үрезин садып алыр электроннуг садыглаажыышкын соонда, камнаттынган акша-биле төлевилелче өске киржикчилерни база хаара тудары чадап чок.
Адрестиг социал дуза алыкчыларының даңзызын чурумчудары-биле шыңгыы хыналданы чоруткан – бо чылын үрезинни чүгле чаа киржикчилер алыр. Бо чылдың киржикчилери күскү дүжүдүнден 25 кил картошка үрезинин боттарынга артырып алырга, келир чылын социал деткимчени өске өг-бүлелерге бээри көрдүнген.
2017 чылда "Социал картофель" «Чаагай амыдыралче базымнар» ниити республика төлевилелиниң бир кезээ болур. Губернатор төлевилелиниң киржикчилери-биле социал керээлерни чарар. Ол өг-бүлелер чагырганың аңгылааны ийикпе азы бодунуң хуу черинге картофелин тарыыр.
"Социал картофель" төлевилел боттаныышкыны-биле көдээ черлерде огород ажылы катап хөгжүп эгелээн. Бо төлевилелди элээн каш чыл бурунгаар сүмелээн Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң бодалы-биле алырга, суурларга огород ажылын катап хөгжүдер ажылдарга «Социал картофель» улуг рольу ойнаар ужурлуг.
Тус чер чагыргалары төлевилел күүселдезиниң үезинде адрестиг дузаның ажык-чарлыынга, суг хандырылгазы болгаш ниити чер участоктары-биле хандырылгага доктаамал контрольду чорудар. Губернатор эгелээшкинин чер-черлерде деткип, дыка хөй муниципалитеттер боттарының акша-хөреңгизи-биле социал дуза алыкчыларының санын көвүдедип турарын демдеглээр апаар.
2016 чылда төлевилелче 1 млн. 100 муң рубльди үндүрген, камнаттынган акш-хөреңги-биле картофель болгаш ногаа үрезиннерин немей саткаш, оларны республикада 2810 өг-бүлеге үлээн. 308 тонна кортофельдиң, 109 тонна ногааның - согуна, морковь, свекла база редистиң дүжүдүн ажаап алган.
Тываның Өг-бүле болгаш уруглар херектериниң талазы-биле агентилелдиң анализи-биле көөрге, 2016 чылда «Социал картофель» төлевилелден деткимче алган өг-бүлелерниң саны 2015 чылга деңнээрге 27,9 хуу көвүдээн, ажаап алган картофельдиң дүжүдү 60,7 хуу хөй.
2015-2016 чылдарда республикадан 3757 өг-бүле республика бюджединиң акша-хөреңгизинден адрестиг социал деткимчени алган. 495 тонна картофель дүжүдүн алган. Эрткен чылын Бай-Тайга, Чаа-Хөл, Тес-Хем, Чөөн-Хемчик база Сүт-Хөл кожууннардан өг-бүлелер чаагай дүжүттүг болганнар. 1 шоодай картошка үрезинин тарааш, 6-7 шоодай «ийиги хлебти» ажаап алган.