Тывага Россияның Күрүне тугунуң хүнүнде ыдыктыг Дөгээ даанга 7 метр российжи триколорну киискидер

 Чылдың-на август 22-де Россияга Россия Федерациязының Күрүне тугунуң хүнүн демдеглеп эрттирип турар. РФ-тиң Президентизиниң 1994 чылдың август 20-де «Россия Федерациязының Күрүне тугунуң хүнүнүң дугайында» № 1710 чарлыы-биле ол хүннү тургускан. Кадыыр биле маска күрүне сүлде-демдектиг кызыл өңнүг пөстү үш өңнүг российжи тук солаан, ону 1991 чылдың август 22-де Москвада Ак бажыңның кырынга албан езузу-биле көдүрген. 

 РФ-тиң бөгүнгү күрүне тугу доора дургаар үш өңден тургустунган: үстү — ак, ортузу — көк болгаш адаа — кызыл. Туктуң калбаа узунундан 2:3 кезекке дең. Үш өңнүг туктуң хоойлу-биле «адазы» - 1705 чылдың январь 31-де (20) чарлыкты чарлаан Петр I, ол доора дургаар дилиндектерниң чурумун айтып, ак-көк-кызыл тукту «шупту садыг суднолары» аскан турарын айыткан. Россия тугунуң үш өңү: ак өң хосталганы, көк – Россияның камгалакчызы Богородицаны, кызыл — күрүне тургузуун илереткен. Ооң өске тайылбыры: ак өң российжи чоннуң чаагай сеткилдиин, көк өң — шынчызын, кызыл өң — эрес-дидимин көргүскен. 

 1896 чылда Николай II дүжүлгезинде Туктуң албан езузу-биле эрге-байдалын чарлаан. 1918 чылдың апрельде триколорну дүжүрүп, ооң орнунга революсчу кызыл тукту киирген. Он-он чылдар эрткен соонда, 1991 чылдың август 22-де российжи парламентарийлер коммунистерниң шиитпирин өскертип, Россия Федерациязының албан езузунуң болгаш байырлыг болуушкуннарында хүндүлүг черинге төөгүлүг тукту эгиткен. 

 Чуртка РФ-тиң Күрүне тугунуң хүнүнде Россияның күрүне им-демдектериниң чугулазын болгаш ужуру-утказын, байырлалдың төөгүзүн чурттакчы чонга тайылбырлап бээр сорулга-биле байырлыг хемчеглер хөйү-биле эрттирер. Тыва база оон чыдып калбаан. Ол хүн республиканың аныяктары болгаш спортчулар ыдыктыг Дөгээ дааның кырынга Россияның 7 метр узун тугун киискидер. 

 Республиканың ведомстволар болгаш организациялары Национал парктан Арат шөлүнге чедир байырлал чыскаалынга киржир. Байырлыг чыскаалды республиканың тудуг организациялары баштаар, оларның соонда кадык камгалалының эмнелге организацияларының 150 ажылдакчылары 40 метр үш өңнүг тук-биле кылаштаар. Оларның соонда өөредилге, культура ажылдакчыларының колонназы эртер, чадаг-тергежилер болгаш Тываның автомобилистер эвилелиниң авто чыскаалы парадты доозар. 

 Чыскаал соонда Арат шөлүнге, Тываның Чазак бажыңының мурнунга, Россия биле Тываның күрүне туктарын тургузарының байырлыг ажыдыышкыны болур. Күрүне тугун көдүрериниң байырлалынга РФ-тиң АЧФА-ның ТР-де Кызыгаар албанының эргелелиниң, ТР-де ИХЯ-ның, РФ-тиң ОБЯ-ның ТР-де КЭ-ниң, ТР-де РФ-тиң ККФАЭ-ниң, ТР-де РФ-тиң СПФАЭ-ниң ажылдакчылары, «Дайынчы акы-дуңма» хөй-ниити организациязының төлээлери база киржир. 

Россияның Күрүне тугунуң хүнүнүң байырлалы тыва уран чүүлдүң мастерлериниң, найысылалдың бот-тывынгыр коллективтериниң тулган дээн номерлеринден тургустунган «Россияга кезээде чоргаарланыр бис!» концерт-биле доостур.